LAZ BÖREĞİ
Uzun zamandır anneme Laz böreği yapalım diyordum, diyordum ama zaman bulup yapamıyorduk. Adı börek ama baklavadan daha zaman alıcı ve zahmetli. Baklava kadar ince açılmış yufkaların arasında kremalı bir tatlı. Annem sabah erkenden telefonla aradı, bugün laz böreği yapacağım, merak ediyorsan gel dedi. Merak etmez olurmuyum, ben gelinceye kadar başlama dedi isem de aceleci karadenizli yufkaları açmıştı bile, bana tarifini ve Laz Böreği hikayelerini yazmak kaldı.
Annemin memleketi Hopa orada doğup, büyümüş gelin olunca ayrılmış. Çocukken annesinin laz böreği yaparken anlattığı hikayeleri bana anlattı. Laz böreği anlaşılacağı gibi lazların en önemli ikram yemeği. Düğünlerde ve çok önemli günlerde yapılırmış. Onun dışında gizli saklı :) yapılamazmış çünkü o zamanlarda toz şeker yokmuş şimdi ismini hatırlayamayacağım bir alette şeker dövülerek kırılmaya başlandığında, çıkan sesten laz böreği yapılacağı hemen anlaşılırmış :))
Gelin olacak kız tarafı böreği yapar, düğün evine misafirlere ikram edilmek için getirirlermiş. Kim kime tatlı yaptı ise oda diğerinin düğününe laz böreği yapar getirirmiş. Tatlı yenilip bitttikten sonra boşalan tepsiye düğün hediyesi para bırakılırmış.
Annesinin zamanında; ocakta bu kremayı yapmanın zorluklarını anlattı. Kilolarca sütten kremanın yapılışı sırasında ocağı hep ayni ısıda tutabilmenin ne kadar güç olduğunu, kremayı tepsilere aktarırken :)) tecrübeli birinin bulunması gerektiğini anlatırmış annesi.
Laz böreğinin hikayesi çok yarı lazca yarı türkçe anlattığından tam olarak çeviremedim ama şu bir gerçek annem bu gün annesinden öğrendiği gibi bir Laz Böreği yaptı; İşte tarifi (hiç değiştirilmeden) bende aşama aşama fotoğraflayarak sizinle paylaşarak kendi arşivime aldım. (çok büyük bir tepsi için kullanılan ölçüler)
LAZ BÖREK YUFKASI MALZEMELERİ
- 1 yumurta
- 1 çay bardağı sıvıyağ
- 2 çay bardağı süt
- 1 çay kaşığının ucu ile kabartma tozu
- aldığı kadar un
Hepsi yoğurularak kulak memesi kıvamında hamur yapılır ve 8 bezeye ayrılır. Baklava yufkası inceliğinde (şöyle diyelim arkasından gazete okunabilir incelikte) açılır.
LAZ BÖREĞİ KREMASI
- 5 kg süt
- 6 yumurta
- 1 su bardağı un
- 2 su bardağı şeker
Orta sıcaklıkta ateşte sürekli karıştırarak krema yapılır. Krema diğer kremalar gibi pişirilmiyor, annemin tabiri ile parmak yanmayacak kadar olduğunda (diğer kremalar gibi göz göz olmuyor) altı kapatılır hiç üzeri kaymaklanmadan ve soğumadan börek hazırlanır (annesinden öyle öğrenmiş)
LAZ BÖREĞİ YAPILIŞI
- Fırını 220 derecede önceden ısıtalım.
- Açılan yufkaların 4 tanesi aralarına eritilmiş tereyağ sürülerek tepsiye yerleştirilir. (Yufkalar; tepsinin etrafına sarkmalı, kesmeyin)
- Arasına hazırlanan krema aktarılır. Bu aşamada krema tepsiye aktarılırken yufkaların yırtılmaması için, bir kaşığın tersini tutarak, hızını kestik. (bu nedenle bu aşamanın fotoğrafı yok)
- Tepsiye aktarılan muhallebinin üzerine 1 kaşık toz şeker ve 2 kaşık yoğurt gezdirilir. (bunun nedenini sormayın bende anlayamadım ama kremanın kesilmesini sağlamak için yapılıyor olabilir) bu kadar güzel oluşunun nedeni de bu sanırım.
- kalan 4 yufkada ayni şekilde aralarına eritilmiş tereyağ gezdirilerek, üzerine sırası ile konulur.
- Tepsinin üzerine tereyağ gezdirilerek, önceden ısıtılmış 220 derece fırında yaklaşık 40-45 dakika pişirilir.
- Daha sonra fırının sadece alttan ısıtması sağlanarak yaklaşık 10 dakika altı pişirilir. (Üzeri çok çabuk kızarıyor, altını bir süre daha pişmesi gerekiyor)
- Fırından çıkarılır ve yanlardan sarkıtılan yufkalar kesilir.
Not : Dileyen kremanın üzerine karabiber ekleyebilir. Yöre özelliği.
ÜZERİ İÇİN ŞERBET
- 2 kaşık toz şeker
- 1 kaşık tereyağ (parlaklığını sağlamak içinmiş)
- 2-3 kaşık su
Şeker ve yağ su ile eritilerek bir taşım kaynatılır. Fırından çıkarılanLaz böreğinin üzerine kaşık ile gezdirilir.
VEEEE Mutfak kuşu, konu mankeni Bıcırık da gelir tadına bakar.
Yorumlar
:)) ben anneme yamaklık yaptım, ince yufkaya ne denir bilmem, annem öyle söyledi, bende yazdım:))
Sevgili Behiye;
Teşekkürler, çok zahmetli bir tatlı, ince yufkalarla küçük ölçü dene dilersen.
Sevgili Ipek's Bakery;
Teşekkürler, evet laz böreğinin özeliklerinden biri tatlının içinde baharat kullanılması. Benim de alışamadığım bir lezzet olduğundan biz kullanmadık.
Hatırlattığın için teşekkürler tarife ekliyelim, dileyen kullansın.
Cesme'de göcmen bir komsum Selanik tatlisi diye yapmisti bize, ona benzettim. Ayrica burada Yunan lokantalarinda da buna benzer bir tatli var, ismini cikaramadim simdi. Fakat bence onlar hazir yufkalarla yapiyorlardir, eminim sizinkinin lezzeti harikadir.
Sevgiler, annenin de ellerine saglik!
uğraştırıcı olması ve artık zamanın pratik lezzetlerine kayma isteği yoğunlaştığından nadir yapılmaya başlandı. ama ne yazık ki ucundan köşesinden yakaladığım karadenizlilik kanımla maalesef alışamadığım bir tat oldu...su böreği hamuru ile tatlıyı nedense bağdaştıramıyor beynim..:)
konu mankeni de hakikaten konu mankeni. Durusa bakar misin, gagada borekle? Sanirsin TV`deki yemek programina konuk sanatci. PEH! :)) Bu kusa bayiliyorum. Boregin konusuyor ama, sanki gevrek gevrek gibi.
Teşekkürler, Alice'deki yemek programında , buna benzer bir tatlı yapılışını izledim, şimdi bende ismini hatırlayamıyorum.
Sevgili Mutfak Robotu;
Su böreği hamuruna pek benzemez, baklava hamuru ile yapılır.
Baklava arası krema diyelim şuna :))
Hande'ciğim;
:)) Mankenin tadı damağında kalmış vaziyette poz veriyor.Baklava tabiriyle üzeri kıyır kıyır; şahane oldu. :))Sepete ekleyelim mi?
Sevgiler.
Sevgili Gün;
Bilmeyenlere bunu anlatmak çok zor, börek denilince tuzlu tadacağını sanıyor, dün kardeşimin eşi de bildiği halde şaşkın şaşkın yedi laz böreğini.
Cildirtcaaan mi caniiim?
Koyma sepete gulum, bu cok yorucu. Kiyamam sana.
Kisa zaman icinde deneyecegim tarifinizi.
Ellerinize saglik.
tabii hamsili ekmekte öyle...
Annem de yapmaz ki şimdi, napsaak
:))
Sebgiyle, dostlukla
Bomcukçu
Sevgili Zeynep;
Annemin kullandığı tepsi büyük olduğu için böyle kullandık ölçüler küçültülerek de yapılabilir.
Sevgiler.
Nenoni'ciğim;
Yakında görüşürüz, dönüp geleceğimiz yer kürkçü dükkanı :))
Sevgili Nezaket;
Hazır baklavalık yufkaların olduğunu bilmiyordum, evet ince yufka ile denenebilir.
Bloğunda yayınlanan röportajını gördüm, sevindim.
Sevgili Cadı'cığım;
Bunları okuyorken umarım annenin yanındasındır. Ben de uzun zaman ailemden uzakta yaşadım, özlemini çok iyi anlıyorum.
Sevgili Yıldızca;
Trabzonluların bu tatlıyı bildiklerini sanmıyorum, Bu bir laz tatlısıdır.
Canım Boncuk'cuğum;
Ben öğrendim nasıl yapılacağını :)) sen diyete ara verdiğinde gel, yaparız laz böreği.
Sevgili Huysuz ve Tatlı;
Bazı yorumlarda benzer bir tatlının olduğunu yazmışlar bende selanik böreğini çok merak ettim, lezzetleride benziyormu acaba?
Sevgili Biscuit;
Ağzının tadını biliyorsun :))
Bir yiyenin bir daha unutamayacağı lezzet olduğunu söylerler. Yufkasının ince olması önemli, mutlaka deneyin.
Sevgiler.
Bende bir Trabzonlu olarak laz böreğini mutlaka denemelisiniz derim sizlere.Sevgili Kuzine senin ve annenin ellerine sağlık.Benim annemde tıpkı bir makine gibi yarım saatte ortaya çıkartır Laz böreğini.Yufkalarıda öyle ince olurki.Fakat biz ballı olarak değilde pudra şekerli olarak yaparız.Nede olsa Menşei sizlerde.
Tekrar teşekkürler,ellerinize sağlık.Annenizin ellerinden de öperim.
Sevgilerimle
www.damak-tad.blogspot.com
Serbeti dokerken, her ikisi de sicak mi oluyor?
ellerine sağlık
sevgilerimle
nunubella
sevgiler..
Sevgili Damak Tadı, Nunubella;
Teşekkürler, daha önce yemeyenler için ismi bile farklı bir tat, ama bilenler ne kadar lezzetli olduğunu bilir.
çok özel günlerin tatlısıdır.
Sevgili Anonymous;
Biraz zahmetlidir, kalabalıklara yapılan, lazların özel gün tatlısı olduğundan biraz daha zahmetlidir.
Biliyorlarsa da lazlardan öğrenmişlerdir.
Harika bir tarif vermişsin. Laz böreğini teyzem Rizeli (ve Laz) olan kayınvalidesinden öğrenmişti. Her bayram yapardı. Hem de iki tepsi. Çünkü ikincisi hazırlanırken ilk tepsi evin muzır çocukları (ve tabi yediğini inkar eden büyükleri) tarafından hallediliverirdi. Misafirlere ikinci tepsi ikram edilirdi.
Bu arada Anonymous'un "Trabzon'lular Laz değil mi" sorusuna ben cevap vereyim. Hayır Trabzon'lular Laz değildir. Ayrıca her Rize'li de Laz değildir. Laz'lar kendi dilleri ve kültürleri olan ayrı bir millettir, tıpkı Çerkesler ve Gürcüler gibi. Ama yüzyıllardır birlikte yaşamanın sonucu olarak birbirlerinin yemek kültürlerini öğrenme fırsatı olmuştur.
Harika bir tarif vermişsin. Laz böreğini teyzem Rizeli (ve Laz) olan kayınvalidesinden öğrenmişti. Her bayram yapardı. Hem de iki tepsi. Çünkü ikincisi hazırlanırken ilk tepsi evin muzır çocukları (ve tabi yediğini inkar eden büyükleri) tarafından hallediliverirdi. Misafirlere ikinci tepsi ikram edilirdi.
Bu arada Anonymous'un "Trabzon'lular Laz değil mi" sorusuna ben cevap vereyim. Hayır Trabzon'lular Laz değildir. Ayrıca her Rize'li de Laz değildir. Laz'lar kendi dilleri ve kültürleri olan ayrı bir millettir, tıpkı Çerkesler ve Gürcüler gibi. Ama yüzyıllardır birlikte yaşamanın sonucu olarak birbirlerinin yemek kültürlerini öğrenme fırsatı olmuştur.
Harika bir tarif vermişsin. Laz böreğini teyzem Rizeli (ve Laz) olan kayınvalidesinden öğrenmişti. Her bayram yapardı. Hem de iki tepsi. Çünkü ikincisi hazırlanırken ilk tepsi evin muzır çocukları (ve tabi yediğini inkar eden büyükleri) tarafından hallediliverirdi. Misafirlere ikinci tepsi ikram edilirdi.
Bu arada Anonymous'un "Trabzon'lular Laz değil mi" sorusuna ben cevap vereyim. Hayır Trabzon'lular Laz değildir. Ayrıca her Rize'li de Laz değildir. Laz'lar kendi dilleri ve kültürleri olan ayrı bir millettir, tıpkı Çerkesler ve Gürcüler gibi. Ama yüzyıllardır birlikte yaşamanın sonucu olarak birbirlerinin yemek kültürlerini öğrenme fırsatı olmuştur.
Açıklamaların için çok teşekkürler. İsimsiz misafirim Trabzon'luların Laz mı? sorusunu gerçekten merak etmiş olsaydı; bu soruyu biraz daha araştırarak sorardı.
Etnik tartışmaya girmek istemediğimden, Her Karadeniz'de yaşayanın laz olmadığını anlatmaya çalıştım. Evet kendi dilleri, kültürleri olan, ayrı millettir.
simdi canim cekti ya, bendeki tarif biraz baska...
Ama bunuda denemek isterim :)
öncelikle tarif için teşekkürler,erkek arkadaşımda hopalı,ondan duydum bu böreğin namını,kendisi ailesinin yanında olmadığı için bu tadı özlemiştir diye düşündüm,ve ilk fırsatta ona bu tatlıyı yapmak istiyorum,en güzel sürpriz bu olur diye düşündüm,ancak bi kaç tarif daha buldum,bazı sitelerde şerbetsiz yapıldığı yazılı sende o tarafın kültürünü aldığın için bilirsin diye düşündüm,şerbet yerine pudra şekeri kullanılmasını öneriyorlar,ancak ben en doğrusu neyse onu yapmak istiyorum,bu konuda bana yardımcı olursan sevinirim,ayrıca bi şey daha sormak istiyorum,pişirme işleminde üstünün çabuk kızardığını ancak altını 10 dk kadar daha pişirmek gerektiğini yazmışsın,üstünüm pişmemesi için ne yapmam gerekiyor,fırında bu işlem nasıl yapılabilir,annen bunu nasıl yapmıştı bilgi verirsen sevinirim,seninde ve annenin emeğine,ellerine sağlık...
Hopa'lı birine yapılabilecek en güzel sürpriz.
Hopa dışında başka şekillerde de yapılıyor ama yazdığım tarif anneannelerden kalma, yıllardır özel günler için kalabalık misafirlere yapılan geleneksel laz böreği tarifi.
Pudra şekeri hiç kullanılmaz, kremasına ise karabiber kullanılır.
Hemen denemeyi düşünmüyorsanız, hazır baklava yufkası ile daha küçük ölçülerde yaptığımız Laz Böreği tarifini de aşamalı olarak yazarım.
Verdiğim tarifte üzeri için kullanılan şerbet, yufkaya parlaklık vermek ve kuruluğunu alabilmek için kaşık ile ölçüsü verilebilecek kadar az kullanılıyor.
Kulanılacak tepsinin ince olması gerekiyor (ısıya dayanıklı cam fırın tepsileri kullanılmaz).
Fırın önceden ısıtılır, 200- 220 derecede yaklaşık 40 dakika üzeri pembeleşinceye kadar pişirildikten sonra, fırının alttan ısıtma özelliği seçilerek 10 dakika kadar pişirmeye devam edilir. Bir çok fırında bu özellik var.
Umarım yardımcı olabilmişimdir. Sevgiler.
hazır yufkayla yapmaktan yana değilim tamamen benim yaptığım bi şey olmasını istiyorum,emek vermek istiyorum,annemde bana bu konuda yardımcı olacaktır,fırınımızın bu tür özelliği var mı henüz bilgim yok ama mutlaka en iyi şekilde yapmaya çalışacağım,tarifin için ve bilgi verdiğin için çok teşekkür ederim,sayende erkek arkadasım mutlu olacak,emeğinize sağlık,sevgiler.
Öncelikle kuzineye tarif için teşekkürler. Annenin eline sağlık ve senin de eline sağlık ki sayende halka tam olarak mal olmamış bu tatlıyı pek çok kişinin tanıma fırsatı oluyor.
Ben de Rizeli olduğum için ve Laz da çok akrabam olduğundan ötürü özel günlerimizde Laz Böreği soframızdan eksik olmaz. Bu konuda naçizane düşüncelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum. Öncelikle Karadeniz mutfağı yöreden yöreye hep değişikliye uğrar. Mesela Laz Böreğinin yapılışında kimi yerde muhallebiye tarçın kimi yerde karabiber ilave edilir . Kimi yörelerde bu baharatlar hiç ilave edilmez, hatta tatlının üstüne hiç şerbet konmadan sadece pudra şekeri ile de yapılır. Şimdi son zamanlarda hazır yufkadan da kimi yerlerde bu tatlı yapılıyor. Ancak yapacaklara tavsiyem bu yufkaları kullanmamaları çünkü bu yufkalara uzun ömürlü olsun diye süt-yumurta ilave edilmiyor.
Zamanı olup da bu tatlıyı yapacak olanların ellerine sağlık. Ama bu lezzetten mahrum kalmak istemeyenler Laz Böreğinin iyisini İstanbul Göztepe’de küçük bir aile işletmesi olan Trize’de (Tel: 0216 386 96 72) deneyebilirler. Karadeniz mutfağının güzel örneklerini küçük mutfaklarından başarıyla çıkarıyorlar. Ben de İstanbul seyahatlerimde bu güzelliklerden mahrum kalmıyorum.
En içten sevgilerimle…
Tarçın geleneksel laz mutfağında kullanılan baharatlardan değildir, pudra şekeri ise hiç bilinmezdi.
Bir de Erenköy'de Nostoni'nin laz böreğinin tadına bakın.
YUFKALARI TEPSİYE DİZDİĞİNİZDE KENARLARDAN TAŞAN KISIMLARI NEDEN KESİLMİYOR.PİŞME ESNASINDA BU SARKAN BÖLÜMLER DIŞARIDA KALIP YANMIYORMU. TEŞEKKÜRLER
Sarkan yufkalar, kremanın hava almadan pişmesi için sanırım.
hayır yanmıyor, üzerindeki yufkalar kadar pembeleşiyor, fırından çıkarıldıktan sonra kırılarak tepsinin çevresinden alınıyor.
Sevgiler.
Bunda anlaşılamayacak ne var ?
ben de o eski nenelerdenim :))
siz gençler,baklava gibi gibi dilim dilim yapmasını öğrenirsiniz:))
Beğenmediğini hiç üşenmeyip yazdığın için teşekkür ederim.
Derdiniz, üzüm yemek midir, bağcı dövmek midir?
Kullanılacak yağ ve şeker ölçüsünü yazmıştım tekrar baktığınızda göreceksiniz.
Bu şerbet böreği şerbete bulamak için değil üzerindeki kıyırlığı hafif nemlendirmek ve parlaklık vermek için kullanılıyor.
Ayrıca kremada kullanılan şeker ölçüsünü 1 bardak daha arttırabilirsiniz.
yazımın tamamını okumuş olsaydınız eleştirdiğiniz bütün detayların yazıldığını ve uygulandığını görürdünüz.
Laz böreği tarifinden alıntı aşağıda
-Tepsiye aktarılan muhallebinin üzerine 1 kaşık toz şeker ve 2 kaşık yoğurt gezdirilir. (bunun nedenini sormayın bende anlayamadım ama kremanın kesilmesini sağlamak için yapılıyor olabilir) bu kadar güzel oluşunun nedeni de bu sanırım.)
-Not : Dileyen kremanın üzerine karabiber ekleyebilir. Yöre özelliği.
-Daha sonra fırının sadece alttan ısıtması sağlanarak yaklaşık 10 dakika altı pişirilir. (Üzeri çok çabuk kızarıyor, altını bir süre daha pişmesi gerekiyor)
burada bir açıklama yapmam gerekiyor üzeri baklavanın en üst katı kadar gevrek.
Bu konularla alakalı biri olarak yazının tamamını okusaydınız anneme söylenecek söz kalmadığı gibi tarif geleneksel laz böreği tarifidir.
Tarifini paylaştığın yıllar olmuş ancak ben laz böreğini daha yeni öğrendim hemen internetten araştırmaya başladım ve en güzel tarifin sende oldugunu gördüm. Erkek arkadaşım rizeli ve laz benden laz böreği yapmamı istedi kendince tarif etti ama muhallebinin içinde ceviz olur dedi acaba o kendi isteğini mi söylemiş yoksa gerçekten konabilir mi ? Bir de ben bu böreği yaparsam ancak hazır bakla hamuruyla yapabilirim o zaman muhallebinin ölçüsü değişir mi ? değişiyorsa nasıl olur bana yazabilirsen çok sevinirim. Şimdiden çok teşekkür ederim , ellerine sağlık :)
Evet, paylaştığınız tarif gerçekten çok başarılı görünüyor! Ben de çok meraklıyım laz böreğine...bazı yorumlarda dikkatimi çekti de avrupada yunanistanda ve portekizde de yapılıyor buna benzer tatlılar gerçekten de. Bir karadenizde seyahatinde de yeme fırsatım oldu ama orada çok ağır yaplıyor. Kendileri yapamayanlar için benim tavsiyem Istanbl'da Trizeden alsınlar...
Cip xili şeyis megaps. Çikinepek va'ikipan bureği. Muço şei ren ar vizira, hele muperi şeyi ren.
-----
TR çeviris: (:
Bugünlerde çok istiyroum(canım çekiyor) Laz Böreğini.
İstanbuldayım. Burada neresi yapıyor acaba iyi Laz Böreğini?
Çok güzele benziyor. Nasıl birşeymiş bir görelim bakalım :)